Projekt zwrotnicy do zestawu głośnikowego w obudowie ALTUS 300

[KRASUL]

Szanowni Państwo.

Chciałbym dzisiaj Państwu przedstawić projekt zwrotnicy do zestawu głośnikowego w obudowie ALTUS 300. Taki zestaw można sobie wykonać tanim kosztem we własnym zakresie. Charakteryzuje się on wyrównaną charakterystyką poziomu ciśnienia akustycznego w funkcji częstotliwości, wyrównaną charakterystyką opóźnienia grupowego w funkcji częstotliwości oraz wyrównaną charakterystyką modułu impedancji w funkcji częstotliwości poza obszarem rezonansów głośnika niskotonowego w obudowie basrefleks, co jest szczególnie korzystne z punktu widzenia użytkowników wzmacniaczy lampowych. Zwrotnica ta była wielokrotnie optymalizowana pod kątem uzyskania jak najlepszych rezultatów dźwiękowych i parametrów elektrycznych. Częstotliwości podziału: 500 Hz, 5 kHz.

Aby wykonać taki zestaw będziemy potrzebować następujących elementów:

1) Dwie obudowy od zestawu ALTUS 300 wraz z przyłączami, gniazdami maskownic, maskownicami, cokołami i rurami basrefleks, wykonane z płyty MDF o grubości 18 mm (można zamówić w Tonsilu).

2) Głośnik GDN 30/60/3 z kobaltowym obwodem magnetycznym (najlepiej ze starej produkcji, ponieważ wersja współczesna nie posiada na rdzeniu miedzianego pierścienia Faradaya i jej zastosowanie wymaga przerobienia obwodu kompensacyjnego Zobla w proponowanej zwrotnicy).

3) Głośnik GDM 18/80, dostępny w ciągłej sprzedaży.

4) Głośnik GDWK 9/80/1, dostępny w ciągłej sprzedaży.

5) Pierścienie do GDN i GDM wykonane w Tonsilu na zamówienie bez fazowania otworów montażowych (otwory z fazowaniami "wyrabiają się" podczas montażu i demontażu co wygląda nieestetycznie), przeznaczone do przykręcania wkrętami M4 z łbem walcowym pod płaski śrubokręt.

6) Pierścienie do GDWK wykonane w Tonsilu na zamówienie bez fazowania otworów montażowych na podstawie rysunku (nie są one produkowane seryjnie).

Dokumentacja: Pierścień GDWK.pdf

7) Watolina do wytłumienia.

😎 Elementy zwrotnicy.

9) Nakrętki pazurkowe.

Montaż zestawu rozpoczynamy od przerobienia obudów. W pierwszej kolejności rozwiercamy wiertarką w obudowach wszystkie otwory pod śruby M4 wiertłem o średnicy 5,5 mm i przy pomocy praski montujemy w nich od środka nakrętki pazurkowe. W następnej kolejności musimy "rozrajblować" plinikiem otwór montażowy pod głośnik wysokotonowy (oryginalnie głośnik tubowy montowany jest w otworze o średnicy fi 78 mm a my potrzebujemy wymiar fi 80 mm pod głośnik kopułkowy). Na ściankach przyklejamy od środką butaprenem lub przymocowujemy zszywaczem tapicerskim watolinę.

Następnie przystępujemy do montażu zwrotnicy według zaproponowanego schematu. Zwrotnicę najlepiej umieścić w każdej obudowie na dwóch osobnych płytach (czyli na zestaw wyjdą cztery płyty). Osobno tor niskotonowy i osobno średnio- i wysokotonowy. Rozmieszczenie elementów pokazano na poniższych fotografiach.

Opcjonalnie przed filtrem toru wysokotonowego można zamontować żarówkę samochodową od kierunkowskazów w celu zabezpieczenia głośnika wysokotonowego przed przeciążeniem.

Zwrotnice przykręcamy za pośrednictwem nóżek dystansowych wkrętami do drewna do tylnej i dolnej ścianki zestawu. Pod każdą płytę zwrotnicy podkładamy piankę poliuretanową.

Połączenia pomiędzy głośnikami a zwrotnicą realizujemy dwużyłowymi przewodami miedzianymi o następujących przekrojach:

- 2,5 mm^2 - tor niskotonowy

- 1,5 mm^2 - tor średniotonowy

- 0,5 mm^2 - tor wysokotonowy

Połączenie pomiędzy zwrotnicami a przyłączem - 2,5 mm^2.

Wygląd gotowego zestawu.

Wyniki pomiarów:

- kanał lewy:

- kanał prawy:

Rozbieżności wynikają z tolerancji wykonania głośników i elementów składowych zwrotnic.

Zastosowanie głośnika GDN 30/60/3 z bieżącej produkcji wymaga eksperymentalnego zwiększenia pojemności kondensatora C2 w układzie kompensacyjnym Zobla w taki sposób aby w otoczeniu częstotliwości 500 Hz uzyskać liniowy przebieg wypadkowej charakterystyki modułu impedancji całego zestawu w funkcji częstotliwości. Głośniki w wersji z bieżącej produkcji nie posiadają bowiem na rdzeniu obwodu magnetycznego miedzianego pierścienia Faradaya.

Projekt tej zwrotnicy nie został akurat zamieszczony w mojej najnowszej książce pt. "Wprowadzenie do projektowania układów zwrotnic zestawów głośnikowych. Poradnik praktyczny", ale można w niej znaleźć dużo przydatnych informacji z zakresu budowy i zasady działania zwrotnic RLC a także zapoznać się z innymi projektami podobnych układów:

https://www.youtube.com/watch?v=BOeuOzC1GBU

https://www.youtube.com/watch?v=Gw5Ggn8SnNc

Wywiady z autorem:

https://www.youtube.com/watch?v=9HaiOeq7LMI

https://wrzesnia.info.pl/pl/11_wiadomosci/10617_gratka-dla-pasjonatow-ksiazka-wrzesinskiego-elektronika-zainspirowana-przez-tonsil.html

Serdecznie zapraszam do lektury

Z poważaniem

Tomasz Łysek

Edytowano 1 kwietnia 2021 przez KRASUL

[MariuszZ]

2 godziny temu, KRASUL napisał:

Serdecznie zapraszam do lektury

Oczywiście jak tylko dorwę to poczytam  Jest tam jakiś rozdzialik o pomiarach ? Pozdrawiam.

 

[KRASUL]

Jest tam sporo na temat pomiarów. Poniżej zamieszczam link do spisu treści: https://library.put.poznan.pl/spisy_tresci/191458.pdf

[KRASUL]

Istnieje możliwość zakupu takiego zestawu głośnikowego za pośrednictwem portalu OLX:

https://www.olx.pl/d/oferta/fabrycznie-nowy-zestaw-glosnikowy-tonsil-zeus-wersja-deluxe-vintage-CID99-IDPlA0S.html

[To89]

Dnia 1.04.2021 o 20:15, KRASUL napisał:

Szanowni Państwo.

Chciałbym dzisiaj Państwu przedstawić projekt zwrotnicy do zestawu głośnikowego w obudowie ALTUS 300. Taki zestaw można sobie wykonać tanim kosztem we własnym zakresie. Charakteryzuje się on wyrównaną charakterystyką poziomu ciśnienia akustycznego w funkcji częstotliwości, wyrównaną charakterystyką opóźnienia grupowego w funkcji częstotliwości oraz wyrównaną charakterystyką modułu impedancji w funkcji częstotliwości poza obszarem rezonansów głośnika niskotonowego w obudowie basrefleks, co jest szczególnie korzystne z punktu widzenia użytkowników wzmacniaczy lampowych. Zwrotnica ta była wielokrotnie optymalizowana pod kątem uzyskania jak najlepszych rezultatów dźwiękowych i parametrów elektrycznych. Częstotliwości podziału: 500 Hz, 5 kHz.

Aby wykonać taki zestaw będziemy potrzebować następujących elementów:

1) Dwie obudowy od zestawu ALTUS 300 wraz z przyłączami, gniazdami maskownic, maskownicami, cokołami i rurami basrefleks, wykonane z płyty MDF o grubości 18 mm (można zamówić w Tonsilu).

2) Głośnik GDN 30/60/3 z kobaltowym obwodem magnetycznym (najlepiej ze starej produkcji, ponieważ wersja współczesna nie posiada na rdzeniu miedzianego pierścienia Faradaya i jej zastosowanie wymaga przerobienia obwodu kompensacyjnego Zobla w proponowanej zwrotnicy).

3) Głośnik GDM 18/80, dostępny w ciągłej sprzedaży.

4) Głośnik GDWK 9/80/1, dostępny w ciągłej sprzedaży.

5) Pierścienie do GDN i GDM wykonane w Tonsilu na zamówienie bez fazowania otworów montażowych (otwory z fazowaniami "wyrabiają się" podczas montażu i demontażu co wygląda nieestetycznie), przeznaczone do przykręcania wkrętami M4 z łbem walcowym pod płaski śrubokręt.

6) Pierścienie do GDWK wykonane w Tonsilu na zamówienie bez fazowania otworów montażowych na podstawie rysunku (nie są one produkowane seryjnie).

Dokumentacja: Pierścień GDWK.pdf

7) Watolina do wytłumienia.

😎 Elementy zwrotnicy.

9) Nakrętki pazurkowe.

Montaż zestawu rozpoczynamy od przerobienia obudów. W pierwszej kolejności rozwiercamy wiertarką w obudowach wszystkie otwory pod śruby M4 wiertłem o średnicy 5,5 mm i przy pomocy praski montujemy w nich od środka nakrętki pazurkowe. W następnej kolejności musimy "rozrajblować" plinikiem otwór montażowy pod głośnik wysokotonowy (oryginalnie głośnik tubowy montowany jest w otworze o średnicy fi 78 mm a my potrzebujemy wymiar fi 80 mm pod głośnik kopułkowy). Na ściankach przyklejamy od środką butaprenem lub przymocowujemy zszywaczem tapicerskim watolinę.

Następnie przystępujemy do montażu zwrotnicy według zaproponowanego schematu. Zwrotnicę najlepiej umieścić w każdej obudowie na dwóch osobnych płytach (czyli na zestaw wyjdą cztery płyty). Osobno tor niskotonowy i osobno średnio- i wysokotonowy. Rozmieszczenie elementów pokazano na poniższych fotografiach.

Opcjonalnie przed filtrem toru wysokotonowego można zamontować żarówkę samochodową od kierunkowskazów w celu zabezpieczenia głośnika wysokotonowego przed przeciążeniem.

Zwrotnice przykręcamy za pośrednictwem nóżek dystansowych wkrętami do drewna do tylnej i dolnej ścianki zestawu. Pod każdą płytę zwrotnicy podkładamy piankę poliuretanową.

Połączenia pomiędzy głośnikami a zwrotnicą realizujemy dwużyłowymi przewodami miedzianymi o następujących przekrojach:

- 2,5 mm^2 - tor niskotonowy

- 1,5 mm^2 - tor średniotonowy

- 0,5 mm^2 - tor wysokotonowy

Połączenie pomiędzy zwrotnicami a przyłączem - 2,5 mm^2.

Wygląd gotowego zestawu.

Wyniki pomiarów:

- kanał lewy:

- kanał prawy:

Rozbieżności wynikają z tolerancji wykonania głośników i elementów składowych zwrotnic.

Zastosowanie głośnika GDN 30/60/3 z bieżącej produkcji wymaga eksperymentalnego zwiększenia pojemności kondensatora C2 w układzie kompensacyjnym Zobla w taki sposób aby w otoczeniu częstotliwości 500 Hz uzyskać liniowy przebieg wypadkowej charakterystyki modułu impedancji całego zestawu w funkcji częstotliwości. Głośniki w wersji z bieżącej produkcji nie posiadają bowiem na rdzeniu obwodu magnetycznego miedzianego pierścienia Faradaya.

Projekt tej zwrotnicy nie został akurat zamieszczony w mojej najnowszej książce pt. "Wprowadzenie do projektowania układów zwrotnic zestawów głośnikowych. Poradnik praktyczny", ale można w niej znaleźć dużo przydatnych informacji z zakresu budowy i zasady działania zwrotnic RLC a także zapoznać się z innymi projektami podobnych układów:

https://www.youtube.com/watch?v=BOeuOzC1GBU

https://www.youtube.com/watch?v=Gw5Ggn8SnNc

Wywiady z autorem:

https://www.youtube.com/watch?v=9HaiOeq7LMI

https://wrzesnia.info.pl/pl/11_wiadomosci/10617_gratka-dla-pasjonatow-ksiazka-wrzesinskiego-elektronika-zainspirowana-przez-tonsil.html

Serdecznie zapraszam do lektury

Z poważaniem

Tomasz Łysek

Czy równie dobrze można zastosować obudowy z Altusów 140?

Czy równie dobrze można zastosować obudowy z Altusów 140?

[KRASUL]

Nie.

[To89]

4 godziny temu, KRASUL napisał:

Nie.

Mam komplet głośników jak w opisanym przez Pana projekcie i robione obudowy o wymiarach jak altus 140 z otworami BR 2xfi75mm

Przepraszam za zawracanie głowy ale nie wiem jakto zgrać, może jakaś rada lub rozwiązanie?

[KRASUL]

Można wkleić na Butapren w zaślepki do każdej obudowy dwie rury PCV o średnicy fi 50 mm o długości 13 cm każda. Jakoś to zagra ale te obudowy mają zbyt małą objętość. Lepiej zastosować obudowy od zestawu głośnikowego "Altus 300".

[To89]

6 godzin temu, KRASUL napisał:

Można wkleić na Butapren w zaślepki do każdej obudowy dwie rury PCV o średnicy fi 50 mm o długości 13 cm każda. Jakoś to zagra ale te obudowy mają zbyt małą objętość. Lepiej zastosować obudowy od zestawu głośnikowego "Altus 300".

Ktoś na olx sprzedaje obudowy wykonane na wzór altusów 380. czy t byłoby dobre wyjście? Czy może dosztukować obudowę od dołu o jakieś kilkanaście litrów. Czy minimalna różnica w głębokości jest do pominięcia. Trochę szkoda wyrzucić te paczki.

[To89]

A może zaślepić te otwory całkiem i dać zwrotnice jak zg80c115? 

[KRASUL]

Najlepiej sprzedać obudowy od Altusa 140 i kupić obudowy od Altusa 300.

[To89]

Dnia 5.03.2024 o 04:32, KRASUL napisał:

Najlepiej sprzedać obudowy od Altusa 140 i kupić obudowy od Altusa 300.

Dziękuję.

Będę się trzymał tej obudowy (altus 300) - oczywiście wymiarami bo wykonam ją sam.

Czy można prosić o pare wskazówek co do wygłuszenia bo na  forach każdy mówi co innego a to Pana projekt.

[KRASUL]

Watolina przymocowana zszywaczem tapicerskich do wewnętrznej strony wszystkich ścianek oprócz przedniej. Komora głośnika średniotonowego wyłożona luźno watoliną w całej objętości wewnętrznej.

[KRASUL]

*tapicerskim

[To89]

Dnia 12.03.2024 o 16:42, KRASUL napisał:

*tapicerskim

Jakiej gramatury (grubość) użyć?

I jeszcze jedno pytanie.

Czy mogę zamienić gdwk na gdwk 10/80/26 - parametry elektryczne są identyczne ?

[KRASUL]

1. Takiej: https://www.skleptonsil.pl/wata-tlumiaca,id26.html

2. Nie.